Velespit.Net

Sevgili okurlar bu yazımızda; yürüyüşte, kampta, piknikte; doğadan toplayarak tüketebileceğimiz yabani bitkileri inceleyeceğiz. Eğer bu konuda yetkin olduğunuzu düşünmüyorsanız BURADAN yazı dizimizin başlangıç metnini ve "Evrensel zehirli bitki testi" yazımızı mutlaka okumalısınız.

Ülkemizin coğrafi avantajı nedeniyle binlerce çeşit endemik bitkiye ev sahipliği yapıyor. Az tehlikeli, kolay bulunabilen ve yenmesinde sakınca olmayan bir çok bitkiyi fotoğraflarıyla beraber inceleyeceğiz. Tanıttığımız bitkileri toplayarak güvenle tüketebilirsiniz. Aksi belirtilmedikçe haşlayarak tüketmenizi tavsiye ediyoruz. Unutmayalım ki mecbur kalmamız durumunda bu bilgiler hayatımızı kurtaracak niteliktedir. Gerçek bir doğa tutkunu ve hayatta kalma uzmanı olmak istiyorsanız yabani bitkileri doğada ayırt edebilecek bilgide olmak çok önemlidir.

Listemizdeki bitkilerde ve açıklamalarda hata eksiklik vb. sorunlar görüyorsanız, bizimle paylaşırsanız çok seviniriz.  

Arapsaçı

Foeniculum vulgare

Kokusu Anasonu andıran bu otun, görüntüsü dereotunu Andırmaktadır. Ancak tat ve aromaları tamamen farklıdır. Kuzey Anadolu’da, Ege ve Akdeniz’de yetişir. Körpe filizleri, tohum ve yaprakları yemek yapımında kullanılır. 

Çiğdem

Crocus 

Anadolu’da 40 kadar türü yetişen çiğdem, nişasta ve şeker içeren kökleriyle ilkbaharda ortaya çıkan yiyeceklerdendir. Çiğ de yenebilen yumruları haşlanarak ta tüketilebilir. 

Çiriş

Eremurus spectabilis

Nisan ortasından itibaren doğada boy gösteren çiriş sarı çiçekli ve otsu bir bitkidir. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’nun dağlarında ve İç Anadolu’da yetişir. 

Deniz Börülcesi

Salicornia europea

Etli, boğum boğum kollu, tuzlu deniz börülcesi denize yakın alanlarda yetişiyor. Kökünden sökülmezse yıllarca yaşayabiliyor. Türkiye’de daha çok Ege’de tanınan deniz börülcesinin kendine has bir lezzeti vardır. Haşlayarak tüketilmektedir.

Ebegümeci  

Malva sylvestris

Türkiye’nin hemen her tarafında yetişen pembe çiçekli ebegümeci, daha çok güneşli ve kuru yerleri sever. Yapraklarının ve çiçeğinin tüketilmesinde bir sakınca yoktur. Haşlayarak yada çiğ olarak tüketilebilir.

Eşek Dikeni

Onopordum illyricum

Haziran ayından itibaren pembemsi, morumsu çiçekler açan bu dikenli bitki yol kenarlarında mutlaka dikkatinizi çekmiştir. Genelde Batı Anadolu’da bulunur ancak İç Anadolu ve Doğu Anadolu’da da rastlanır. GÖvdesi soyularak çiğ yada haşlanarak tüketilebilir.

Eşek Marulu  

Sonchus oleraceus 

Soluk yeşil renkli, hafif damarlı, uzun yapraklar pek de uzun olmayan gövdenin etrafını sarmalar. İki yıllık bir bitkidir ve soluk sarı renkte çiçekleri vardır. Gevrek sapları haşlandığında çıtır çıtır ve lezzetlidir. 

 

 

 

 

 

 

Gelincik

Papaver rhoeas

Haşhaşgillerden, tülümsü çiçekli bir ottur. Baharda tarlalarda, yok kenarlarında, çayırlarda bulunur. Suyu ve zengin toprakları sever. Tomurcuklanmadan önce toplanarak tüketilebilir.

 

 

 

 

 

 

 

Hardalotu

Sinapis arvensis

Sarı çiçekli ve otsu bir bitki olan hardal otu Türkiye’nin pek çok yerinde yetişir. Acımsı ve hardal tadını andıran yabani hardal pek çok yörede sevilerek yenen bir ottur. Tüylü bir gövdesi, koyu yeşil yaprakları vardır.  

 

 

 

 

 

 

Hindiba

Cichorium intybus

Kara hindibaya benzemekle birlikte mavi çiçekleriyle diğerinden ayrılır. Çiçekler bitkinin ortasından çıkan sürgünlerin üzerinde tek veya birden fazla olarak bulunabilir. Kökleri kavrulup kafeinsiz kahve yapımında kullanılır. 

 

 

 

 

 

 

Hodan

Borago officinalis

Pembemsi, morumsu çiçekleri, etli bir sapı ve buruşuk, kalın yaprakları vardır. 

 

 

 

 

 

 

Isırgan

Urtica dioica 

Isırgan, neredeyse tüm toprak türlerinde ve bütün bölgelerimizde yetişen, biraz da arsız olan bir bitkidir. Yemeklerde genç dalları ve özellikle üst kısımları kullanılır. 

 

 

 

 

 

 

Işkın

Rheum ribes

Pazıya benzer ekşi dalları olan ışkın bahar ve yaz  aylrında çoğunlukla Doğu Anadolu'da olsa da tüm ülkemiz genelinde yetişmektedir. Çiğ tüketilebilir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

İğnelik  

Erodium ve Geranium 

İğneye benzer sivri sürgünleri vardır. Pembe çiçekleri bahar aylarında yol kenarlarında dikkatinizi çeker. Yoğun bir kokusu vardır 

 

 

 

 

 

 

 

Karahindiba

Taraxacum

Sarı çiçekleriyle bahar aylarında karşımıza çıkar. Tırtıklı ya da düz, uzun, yeşil yapraklı, acımsı bir ottur ve Türkiye’nin hemen her yerinde yetişir. Körpe yapraklar çiğ olarak yenirse de daha eski yapraklar acılaşır ve haşlamayı zorunlu hale getirir.

 

 

 

 

 

Kaya Koruğu

Crithmum maritimum

Deniz kenarlarında kayalıklarda yetişen bir ottur; etli yapraklı, soluk yeşil renkli bir bitkidir. Özellikle Ege ve Akdeniz kıyılarında yetişir. 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kazayağı

Falcaria vulgaris

Maydanoza benzeyen dalları, hafif pembeye çalan sap kısımlarıyla toprağa elinden geldiğince yayılır. Körpe yapraklar çiğ olarak yenilebilir. 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kenger

Gundelia tournefortii

Bir metreye kadar uzayan, sütlü bir bitki kenger. Körpe sürgünleri dikenler ayıklandıktan sonra yeniyor, kökünden sakız elde ediliyor. Neredeyse Ülkeizin her yerinde yetişmektedir.

 

 

 

 

 

 

Kuş Ekmeği

Capsella Bursa-pastoris

En fazla 40-50 cm’ye kadar yükselebilen, yaprakları bol ve yayvan, neredeyse yere yapışık gibi duran bir ottur. Körpeyken çiğ olarak yenebilmektedir.

 

 

 

 

 

 

Kuş Otu

Stellaria media

Minik, körpe yaprakları, beyaz çiçekleri vardır ve ilkbahar aylarında görülmektedir. Çiğ olarak yenebilen bitkilerdendir

 

 

 

 

 

 

Kuş Yüreği

Theligonum cynocrambe

Kış aylarında görülebilen bu yürek biçiminde, narin yapraklı ot çiğ olarak tüketilebilir. Yağmurlardan sonra ortaya çıkan erkenci otlardan biridir ve yürek şeklindeki açık yeşil renkli yaprakları vardır. 

 

 

 

 

 

 

Kuzukulağı

Rumex acetosella

İnce uzun yapraklar, pembe bir sap. Tadı limondan daha ekşidir. Gölgelik, serinlik yerlerde yetişir. Çiğ olarak tüketilebilir.

 

 

 

 

 

 

 

Labada

Rumex

Karabuğdaygillerden labada ile kuzukulağı aynı tür bitkilerdendir. Birbirlerine çok benzerler ancak labada daha sert yapraklıdır, kuzukulağı gibi ekşi değildir. Ülkemizde hemen her yerde yetişmesi nedeniyle kolay bulunabilir.

 

 

 

 

 

 

Madımak

Polygonum cognatum

Anadolu’nun en yaygın kullanılan otlarından biridir, baharın ilk baharın başlarında görülmeye başlar. Sert gövdeli, elips, yeşil yapraklı ve sürünücü gövdeli bir ottur. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sarmaşık

Tamus communis

Tadı acımsı olduğundan ‘acı filiz’ de denir.  Bakır renkli sürgünleri ve ilk yaprakları yenmektedir. 

 

 

 

 

 

 

Semizotu

Portulaca oleracea

Hafif buğulu küçük yaprakları olan, sarı çiçekli yabani semizotunun ülkemizde altı cinsi bulunmaktadır. Çiğ olarak tüketilebilir.

 

 

 

 

 

Sirken

Chenopodium türleri

Kimi ince uzun, kimi biraz daha yayvan, kenarları tırtıklı yaprakları, üzümü andıran çiçekleri vardır. Pişirilerek tüketilmektedir.

 

 

 

 

 

Su Teresi

Nasturtium officinale

Kalp şeklindeki yapraklar dalların kenarlarına düzenli bir şekilde sıralanmıştır. Kalın, ancak körpe sapın her iki tarafından çıkan dalların ortalarından yeni filizler vererek büyür. Çiğ olarak tüketilebilmektedir.

 

 

 

 

 

 

Şevketi Bostan

Scolymus hispanicus

Sarı çiçekli, dikenli ve tek yıllık bir bitki. 1600 metreye kadar yüksekliklerde yetişmektedir. Kökleri kızartılıp, haşlanıp ya da ızgarada pişirilip tüketilebilir.

 

 

 

 

 

 

 

Turp Otu

Raphanus raphanistrum

Ülkemiz genelinde byetişmektedir, turp otunun yaprakları turp tadını andırır. Çiçekleri beyaz ya da çok açık sarıdır. Çiğ olarak yenebilir.

 

 

 

 

 

 

 

 

Yabani Kuşkonmaz

Asparagus acutifolius

Dikenli dalları olan, zambakgiller familyasından bir çalıdır. Bazen dalların üzerinden, bazen de yerden çıkan filizleri (rizom) inceciktir. Koyu yeşil ve kırmızımsı morumsu renklerin karışımıyla oldukça albenili bir filizdir.

 

 

 

 

 

 

 

Yabani Sarımsak

Allium türleri

Çiçekleri beyazdan, pembeye değişik renklerde olur. Sapın üzerinde topuz şeklinde birçok ufak çiçekten oluşur. Dalların kalınlığı da değişebilir. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Yenilebilen yabani bitkiler listemiz internetteki çeşitli kaynaklardan derlenmiştir.

Tweet

Share on Thumblr

You have no rights to post comments